Độc đáo tết của người Mường

Phần nhận xét hiển thị trên trang

Thiên Sứ: TÁI BẢN SÁCH "CỘI NGUỒN KINH DỊCH".

Trích:
[Giáo sư Lê Văn Sửu – một học giả có nhiều công trình nghiên cứu văn hóa cổ Đông phương – đã nhận xét trong tác phẩm Nguyên lý thời sinh học cổ phương Đông của ông như sau:
"Gần đây có rất nhiều nhà khoa học ở đủ mọi ngành và ở nhiều nơi trên thế giới, với các phương tiện hiện đại có nhiều đặc tính ưu việt như: tinh vi, nhanh chóng, chính xác trong tay, họ đã và đang nghiên cứu nền tảng của di sản văn minh phương Đông này. Thế nhưng

sự tiếp cận thực chất của nó còn đang là một khó khăn to lớn"

Sai lầm của những phương pháp nghiên cứu bản chất nền văn minh huyền vĩ phương Đông, chính là vì các nhà khoa học với đủ mọi phương tiện kỹ thuật, đang cố gắng tìm những tồn tại vật chất có thể nhận thức trực quan - được mô tả trong các văn bản cổ Đông phương - bằng những phương tiện kỹ thuật. Nhưng bản chất trí tuệ của nền văn minh này lại đang ứng dụng một hệ thống lý thuyết - tập hợp tất cả những sự vận động tương tác mang tính quy luật của vật chất - thì lại không thể dùng phương tiện kỹ thuật kiểm chứng được.
Chưa nói đến phương tiện kỹ thuật của nền văn minh hiện đại chưa có khả năng nhận thức được các dạng tồn tại của vật chất phi khối lương và vô định hình, mà nền văn minh Đông phương mô tả. Đó chính là KHÍ.
Cuốn "Cội nguồn Kinh Dịch" trình bày với quý bạn đọc một phương pháp tiếp cận mới để làm sáng tỏ những giá trị đích thực của nền văn minh Đông phương huyền vĩ] Hết trích.
Thưa các bạn.
Tôi hy vọng rằng cuốn sách sẽ hoàn tất và xuất bản vào mùa Xuân Đinh Dậu Việt lịch 2017.

Phần nhận xét hiển thị trên trang

Xây đập thủy điện làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới hạ nguồn Mekong

HỮU HOÀNG/NEW YORK (VIETNAM+) 

Các đại biểu tham dự hội thảo. (Ảnh: Hữu Hoàng/Vietnam+)

Ngày 7/12, tại Viện Mỹ-châu Á, Mỹ, hội thảo với chủ đề "Phát triển bền vững vùng hạ nguồn sông Mekong" đã diễn ra với sự có mặt của hơn 40 học giả thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ, đại sứ quán một số nước, một số viện nghiên cứu của Mỹ và giới truyền thông địa bàn.

Dưới sự chủ trì của chuyên gia cao cấp Viện Mỹ-châu Á James Borton, các học giả đã thảo luận về sự phát triển bền vững của vùng đồng bằng hạ nguồn sông Mekong, trong đó tập trung đánh giá những tác động, ảnh hưởng của các công trình xây dựng trên dòng sông Mekong cũng như ảnh hưởng của vấn đề biến đổi khí hậu đối với các nước vùng hạ nguồn, trong đó có Việt Nam.

Năm 2009, Mỹ cùng các nước trong khu vực như Campuchia, Lào, Thái Lan, Việt Nam và Myanmar đã đồng thuận đưa ra Sáng kiến Hạ nguồn sông Mekong. Theo học giả Jacob Levin, thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ, Sáng kiến Hạ nguồn sông Mekong dựa trên các trụ cột gồm y tế, giáo dục, môi trường, sự kết nối, an ninh năng lượng, nông nghiệp và an ninh lương thực.

Thời gian qua, thông qua các tổ chức như USAID, PACOM..., Mỹ đã tham gia triển khai sáng kiến tại khu vực, góp phần tăng cường hợp tác phát triển trên các lĩnh vực môi trường, y tế, giáo dục và cơ sở hạ tầng.

Tuy nhiên, sự phát triển của vùng hạ nguồn sông Mekong hiện đang đối mặt với những thách thức lớn. Việc xây dựng các đập thủy điện trên dòng chính và các vấn đề biến đổi khí hậu như xâm nhập mặn, hạn hán... đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới các nước trong khu vực.

Theo học giả James Borton, dòng sông Mekong dài hơn 4.000 km, bắt nguồn từ Tây Tạng, chảy qua Trung Quốc, Lào, Myanmar, Thái Lan, Campuchia trước khi đổ ra Biển Đông thông qua 9 con sông trên lãnh thổ Việt Nam, hình thành nên vùng đồng bằng sông Mekong, còn được gọi là Đồng bằng sông Cửu Long.

Sự phát triển của vùng đồng bằng sông Mekong được định hình bởi nguồn tài nguyên nước phong phú với hệ thống kênh rạch, đầm phá và những cánh đồng lúa bạt ngàn, nhưng chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi các mực nước cao của dòng sông trong mùa mưa lũ và mực nước thấp trong mùa nước cạn. Tất cả những điều này đã tạo ra một kỳ quan về nông nghiệp, đóng góp tới 1/2 sản lượng gạo cho Việt Nam. Tuy nhiên, đồng bằng sông Mekong đang đối mặt với những thách thức về môi trường vẫn không ngừng gia tăng.

Hiện các công trình thủy điện của Trung Quốc và các nước trên dòng chính, cùng các vấn đề biến đổi khí hậu, nhiễm mặn, suy giảm đa dạng sinh học, nước biển dâng và ô nhiễm môi trường đang gây tác động lớn tới các vùng đồng bằng hạ nguồn sông Mekong, đe dọa phá vỡ hệ sinh thái mong manh và vựa lúa của hơn 2 triệu cư dân sống tại miền Nam Việt Nam.

Theo học giả Courney Weatherby, thuộc Trung tâm Stimson, có khoảng 130 loài cá cư ngụ trên dòng chính sông Mekong, cung cấp khoảng 39% tổng lượng cá đánh bắt của ngư dân các nước ven sông. Việc xây dựng đập trên dòng chính đã ngăn cản đường di chuyển của các loài cá, do đó ảnh hưởng tới đời sống của ngư dân tất cả các nước. Mặt khác, mùa mưa lũ cũng là mùa sinh sản của hơn 200 loài cá tại vùng hạ nguồn, nên việc xây đập ngăn nước cũng làm ảnh hưởng tới quá trình sinh sản của các loài cá tại đây.

Các đại biểu tham dự hội thảo. (Ảnh: Hữu Hoàng/Vietnam+)

Bên cạnh các tác động từ việc xây đập thủy điện, vấn đề biến đổi khí hậu cũng đang làm ảnh hưởng tới các nước vùng hạ nguồn sông Mekong. Năm 2015-2016, mực nước tại đồng bằng sông Mekong xuống thấp tới mức kỷ lục, gây ra tình trạng mặn hóa, làm ảnh hưởng tới gần 1/2 diện tích lúa tại đây. Biến đổi khí hậu cũng làm ảnh hưởng tới các nước khác trong khu vực, làm giảm sản lượng gạo xuất khẩu gạo của Campuchia, ảnh hưởng tới Thái Lan...

Để giảm thiểu các tác động, ảnh hưởng tiêu cực nói trên, các nước dọc sông Mekong cần tăng cường hợp tác dựa trên các cơ chế Ủy ban sông Mekong, Cơ chế hợp tác Mekong-Lan Thương và Sáng kiến hạ nguồn sông Mekong. Đối với vấn đề xây đập thủy điện trên dòng chính sông Mekong, các nước cần phối hợp đánh giá các tác động ảnh hưởng đến môi trường của vùng hạ nguồn nhằm tránh tình trạng gây ra các thảm họa môi trường tại vùng hạ nguồn, từ đó làm ảnh hưởng tới lợi ích của tất cả các nước./.

Phần nhận xét hiển thị trên trang

Việt Nam sẽ hoan nghênh

An Tôn

Một số báo Mỹ đưa tin Thượng nghị sĩ Marco Rubio hôm 6/12 đã đề xuất một dự luật đặt ra những hạn chế đối với các cá nhân hoặc pháp nhân tiếp tay cho hành vi hung hăng của Trung Quốc ở Biển Đông và Biển Hoa Đông. Một chuyên gia ở Hà Nội cho rằng Việt Nam sẽ hoan nghênh dự luật này.

Dự luật của vị thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa đại diện bang Florida có tên “Đạo luật Trừng phạt Biển Đông và Biển Hoa Đông”.

Các biện pháp trừng phạt được đề xuất bao gồm cấm visa Mỹ đối với các cá nhân, pháp nhân Trung Quốc nào đóng góp cho các công trình đe dọa đến hòa bình trong khu vực, thực hiện trừng phạt các pháp nhân hưởng lợi từ các hoạt động trong trường hợp Trung Quốc có hành động quân sự hung hăng, yêu cầu lập phúc trình về những người liên quan đến các hành động có thể bị trừng phạt, và hạn chế viện trợ nước ngoài đối với những nước công nhận chủ quyền của Trung Quốc ở các vùng biển này.

Diễn dịch một cách khái quát, dự luật sẽ nhắm mục tiêu vào nhiều đối tượng, từ nhân viên tuần duyên và hải quân Trung Quốc, cho đến các công ty xây dựng và đội ngũ ngư dân thực hiện việc tuần tra trá hình ở vùng biển xa xôi cách bờ biển Trung Quốc.

Ông Rubio nói những hàng động hung hăng của Trung Quốc ở Biển Đông không có tính chính danh, đe dọa an ninh khu vực và thương mại của Mỹ. Ông nói không thể để an ninh của các đồng minh của Mỹ trong khu vực và các quyền lợi kinh tế của Mỹ bị ảnh hưởng vì những vi phạm các chuẩn mực quốc tế của Trung Quốc giữa lúc nước này theo đuổi mộng bá chủ ở Biển Đông và Biển Hoa Đông.

Vị thượng nghị sĩ Mỹ từng tranh cử tổng thống nhấn mạnh: “Các hành động bất chính của Bắc Kinh ở các vùng biển này phải chấm dứt, và những biện pháp trừng phạt được đề xuất trong dự luật này sẽ buộc những kẻ vi phạm phải chịu trách nhiệm, và như vậy sẽ có tác dụng răn đe với những kẻ khác”.

Thượng nghị sĩ Rubio nói thêm rằng: “Phù hợp với luật quốc tế, không nên cho phép Trung Quốc can thiệp theo bất cứ cách nào với tàu thuyền, máy bay dân sự hay quân sự của tất cả các nước tự do sử dụng vùng biển và vùng trời ở Biển Đông và Biển Hoa Đông”.

Từ Hà Nội, Tiến sĩ Trần Công Trục nói với VOA việc một thượng nghị sĩ Mỹ đề xuất một dự luật như vậy là “nên có, nên làm”.

Vị cựu Trưởng ban Biên giới Chính phủ của Việt Nam chỉ ra rằng hoạt động xây đảo nhân tạo của Trung Quốc ở Biển Đông đã bị nhiều nước coi là gây hủy hoại môi trường và là “một tội ác đối với nhân loại”. Ông nói thêm nếu Trung Quốc dùng các đảo đó để cản trở tự do đi lại trên tuyến thương mại huyết mạch, đó sẽ là một vi phạm lớn đối với Công ước Luật Biển và các luật khác.

Tiến sĩ Trục cho rằng nếu dự luật được Quốc hội Mỹ thông qua, Việt Nam sẽ hoan nghênh:

“Nếu mà cái bộ luật của ông thượng nghị sĩ đặt ra những việc liên quan đó, rõ ràng đây là những tiếng nói hết sức có giá trị để bảo vệ lấy sự đúng đắn, thượng tôn pháp luật, và trừng trị những kẻ mà có thể đã có những hành động gây nguy hiểm cho loài người. Cái điều này tôi nghĩ Việt Nam chúng tôi sẽ hoan nghênh thôi. Nó là đóng góp chung cho cuộc sống, môi trường sống của nhân loại và đảm bảo cho nền hòa bình, an ninh khu vực, của nhân loại và lợi ích kinh tế chung của mọi người thì rõ ràng không có lý gì không hoan nghênh cả. Nếu như điều đó biến thành hiện thực, thì đó là sự đóng góp rất lớn cho nhân loại”.

Vị chuyên gia với kinh nghiệm 30 năm làm việc cho Ban Biên giới Chính phủ Việt Nam nhận định Trung Quốc sẽ phản ứng với dự luật vì nước này “đương nhiên tìm mọi cách để phản đối” các động thái “trái với ý đồ, trái với tính toán” của họ. Mặc dù vậy, ông Trục cho rằng khi Mỹ, Việt Nam và các nước có động thái “vì lợi ích chung, thượng tôn pháp luật” họ “không có gì phải quan ngại”. Theo ông, Mỹ và các nước cũng cần kêu gọi cộng đồng quốc tế ủng hộ những động thái như vậy.

Bà Bonnie Glaser, một nhà phân tích chính sách đối ngoại tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) ở thủ đô Washington, cũng cho rằng dự luật của ông Rubio là đáng hoan nghênh. Bà nói với tờ Foreign Policy rằng dự luật này nhắc nhở rằng Mỹ có nhiều công cụ có thể sử dụng để gây ảnh hưởng đến chính sách của Trung Quốc ở Biển Đông và Biển Hoa Đông.

Bà nói ngay cả khi dự luật không được thông qua, nó vẫn có tác dụng gợi ý với chính quyền mới của Mỹ rằng các tiếp cận nhắm mục tiêu vào các cá nhân và công ty dính líu đến hoạt động quân sự, xây dựng và bồi đắp ở Biển Đông và Biển Hoa Đông sẽ có ích cho việc Mỹ đóng vai trò chủ đạo trong vấn đề này và khôi phục mức độ đáng tin cậy của Mỹ.

____

Mời xem bản tiếng Anh của dự luật: To impose sanctions with respect to the People’s Republic of China in relation to activities in the South China Sea and the East China Sea, and for other purposes.

Phần nhận xét hiển thị trên trang

Nghi vấn tỷ phú Trung Quốc đang giấu kho nhôm khổng lồ tại Việt Nam?

Theo Dịch Vụ Thông Tin Thương Mại Toàn Cầu (GTIS) chuyên theo dõi các hoạt động thương mại trên thế giới, Việt Nam là đích đến của 91% lượng xuất khẩu phôi nhôm. (Ảnh minh hoạ) Kho nhôm lớn nhất thế giới vừa được vận chuyển tới một cảng biển Việt Nam trong khi cách đây vài tháng còn nằm phủ bạt ở một hoang mạc của Mexico. Theo một phóng sự điều tra của tờ Wall Street Journal, phần lớn số hàng này đang được phủ bạt đen, canh giữ bởi nhân viên an ninh tuần tra bằng xe máy, mang theo dùi cui ở một nhà máy trong khu cảng Vũng Tàu. Theo nguồn tin này, hàng loạt động thái bất thường trong xuất nhập khẩu nhôm giữa Trung Quốc, Mỹ, Mexico và Việt Nam đều có liên hệ tới tỷ phú Trung Quốc Liu Zhongtian – người được cho là đang giấu 1 triệu tấn nhôm trị giá 2 tỷ đô la để thao túng thị trường. Theo Dịch Vụ Thông Tin Thương Mại Toàn Cầu (GTIS) chuyên theo dõi các hoạt động thương mại trên thế giới, Việt Nam là đích đến của 91% lượng xuất khẩu phôi nhôm. Trong một bài viết đăng trên tờ Wall Street Journal hồi tháng 9 năm nay, kho nhôm của Mexico hiện đang nằm ở Việt Nam có liên quan tới ông Liu Zhongtian, chủ tịch tập đoàn nhôm China Shongwang, người giàu có nhất Trung Quốc. Ông Liu bị các nhà quản lý thương mại nhôm cáo buộc là xuất khẩu nhôm sang Mexico để xóa nguồn gốc Trung Quốc của mặt hàng này. Mục đích là lợi dụng hiệp định thương mại tự do giữa Mỹ và Mexico để trốn thuế, bởi vì nếu là sản phẩm của Trung Quốc, mặt hàng này sẽ bị đánh thuế tại Hoa Kỳ. Tỷ phú Liu và tập đoàn China Zhongwang đã bác bỏ cáo buộc này. Mỹ áp đặt các sắc thuế rất cao đối với nhôm nhập từ Trung Quốc, thuế xuất chống bán phá giá lên tới 374% cho phôi nhôm từ Trung Quốc trong khi nhôm Việt Nam chỉ chịu mức thuế trên dưới 5%. Trung Quốc được cho là đang dùng Việt Nam để có thể hưởng thuế xuất ưu đãi này. Việc giá nhôm giảm giá trên thị trường đã đe dọa ngành sản xuất nhôm của Hoa Kỳ, dẫn đến nguy cơ hàng loạt nhà máy có thể đóng cửa. Theo Infonet, việc Trung Quốc tăng sản lượng nhôm và không phải đóng thuế đúng mức, là một mối đe dọa đối với ngành sản xuất nhôm tại Hoa Kỳ. Theo phóng sự của Wall Street Journal, hành trình của nhôm Trung Quốc được vận chuyển từ Mexico sang Việt Nam trùng hợp với thời điểm lượng nhôm Trung Quốc xuất khẩu sang Việt Nam và Mỹ tăng đột biến qua những cảng có liên hệ với tỷ phú Liu của Trung Quốc. Tuy nhiên người phát ngôn của tập đoàn China Zhongwang, Harriet Lau, bác bỏ là có bất kỳ liên hệ nào với kho nhôm khổng lồ tại Việt Nam. Theo người sáng lập Harbor Aluminum Intelligence LLC, tổ chức nghiên cứu thị trường nhôm toàn cầu, được WSJ trích lời nói Vũng Tàu là cảng xuất nhập khẩu chính của Global Vietnam Aluminum, công ty Việt Nam duy nhất có khả năng quản lý kho hàng khổng lồ như vậy. Nguồn: http://www.voatiengviet.com/a/nghi-van-ty-phu-tq-dang-giau-kho-nhom-khong-lo-tai-vn/3625439.html

Phần nhận xét hiển thị trên trang

Sứ giả phương Bắc bị hù dọa không dám bước chân vào nước ta

Anh Tú

MTG - Trong bài viết trước, chúng tôi có kể sơ qua câu chuyện vua Lê Đại Hành mang cọp ra hù sứ giả nhà Tống khiến hai viên Tả chính ngôn là Tống Cảo, Hữu chính ngôn là Vương Thế Tắc tim đập chân run. Nhưng đó không phải là lần duy nhất và cũng không phải là lần đầu tiên mà triều đình nước ta cách đây 1.000 năm dọa nạt sứ phương Bắc.

Nếu tính từ thời độc lập bắt đầu do Ngô Quyền tạo dựng thì lần đầu tiên triều đình ta hù dọa sứ phương Bắc phải là Ngô Xương Văn, con thứ của Ngô Quyền. Năm 951, sau khi dẹp loạn Dương Tam Kha, Ngô Xương Văn lên ngôi vua lấy hiệu là Nam Tấn Vương. Năm 954, Ngô Xương Văn cho sứ sang giao hảo với Nam Hán. Vua Nam Hán lúc ấy là Lưu Thịnh cho ngay cấp sự trung là Lý Dư làm sứ sang nước ta để dò xét tình hình nước Việt toan tính âm mưu kiếm cớ xâm lược tiến tới chiếm đóng nước ta.

Được tin ấy, Ngô Văn Xương cho ngay người đi sang chặn sứ Nam Hán lại trước khi tới biên giới, và dọa sứ Nam Hán rằng: giặc biển đương làm loạn, đường đi rất khó, đừng sang mà chết! (Khâm định Việt sử thông giám cương mục). Sứ Nam Hán hoảng sợ quay về. Mộng bành trướng của Nam Hán tới đây thật sự chấm dứt.

Phải nói rằng việc Ngô Xương Văn hù sứ giả nhà Nam Hán khi đó là rất cần thiết và kịp thời. Nếu để Lý Dư sang dò xét tình hình nước ta khi đó thì thật là hỏng hết đại sự. Cần nhớ là thời điểm đó, nước Việt đang loạn lạc trong khi Ngô Xương Văn tự xét mình không thể có tài cầm quân như cha là Ngô Quyền. Bản thân Ngô Xương Văn dẹp được Dương Tam Kha giành lại được ngôi vương cũng nhờ mưu chứ không phải nhờ dũng. Nếu để phương Bắc thấy rõ tình hình nước ta đang chia 5 xẻ 7 mà tiến quân thì e rằng cơ nghiệp của Ngô Quyền đã tan thành mây khói.

Sau nhà Ngô đến nhà Đinh, rồi đến thời Lê Hoàn hay Lê Đại Hành. Đến thời vua Lê Hoàn thì giang sơn đã thống nhất, có thể yên tâm tiếp sứ Trung Quốc. Nếu sứ thần là người biết điều như Lý Giác thì ta cũng rất lịch sự mà dùng cao tăng Đỗ Thuận để đối đáp. Nhưng nếu sứ thần hống hách ngạo mạn thì ta cũng 'trừng trị' thẳng thừng.

Năm 990, vua Tống lại cho một đoàn sứ giả sang ta, mang chiếu thư của vua Tống phong thêm chữ trong chức cho Lê Hoàn. Việc chỉ có thế mà nhà Tống phái một đoàn sứ giả đi, đứng đầu là Tống Cảo chánh sứ và Vương Thế Tác phó sứ. Hai viên chánh, phó sứ này tỏ ra ngạo mạn, hống hách. Chúng báo sang là ta phải cho thuyền sang đón chúng tại Liêu Châu (thuộc Quảng Đông).

Ta đáp lại bằng cách cho thuyền sang đón nhưng đi từ Quảng Đông về đến Hoa Lư mà mất cả tháng trên thuyền. Trước hết là để hành xác cho mấy vị sứ giả ngạo mạn này bớt tác oai tác quái. Quan trọng hơn là để cho chúng cảm thấy muốn dùng thủy quân tiến đánh nước ta thì gian khó vô cùng.

Sứ giả đến nơi thì được tiếp đón hết sức sơ sài.  Nơi sứ quán đồ cung cấp không được đầy đủ. Khi sứ bộ nhà Tống sắp vào thành thì mới có gian nhà lợp tranh đề chữ “Mao kính dịch” (trạm qua đường lợp tranh). Cho sứ ở đơn sơ nhưng vua Lê Hoàn lại kỳ công cho quân tinh nhuệ diễu võ giương oai làm cho sứ nhà Tống mất mật. Bởi vậy khi đưa chiếu vua Tống sang, vua Lê Hoàn không thèm lạy mà bảo đang đau chân. Sứ Tống cũng phải im.

Ấy vậy mà lúc sau, vua Lê Hoàn cho đặt yến tiệc tại bãi biển, để chủ và khách vừa ăn yến, vừa liên hoan múa hát, lấy trò bắt cá làm vui. Rồi Lê Hoàn tuy là vua, nhưng tự cởi mũ áo, bỏ giày, đi chân không lội xuống nước đâm cá không hề có dấu hiệu đau chân gì cả.

Theo cuốn Lược sử ngoại giao Việt Nam các thời trước, sau bữa tiệc ở bãi biển, vua Lê Hoàn lại cho người khiêng một con trăn lớn, dài vài trượng đến sứ quán, nói với sứ nhà Tống: "Nếu ăn được, sẽ cho làm cỗ để mời". Sứ khiếp sợ, không dám nhận. Một buổi khác, Lê Hoàn cho dắt hai con hổ tới sứ quán để cho sứ thần vui chơi. Sứ càng sợ, không dám nhận (Những chuyện ta tiếp sứ Tống Cảo đều có ghi trong tờ tâu của Tống Cảo với vua Tống và chép trong Tống sử).

Khi Tống Cảo, Vương Thế Tác xin phép về nước, Lê Hoàn bảo thẳng vào mặt sứ: "Sau này có quốc thư thì nên để giao nhận ngay ở đầu địa giới, không phiền sứ thần đến đây nữa" (Đại Việt sử ký toàn thư). Vua Tống biết chuyện cũng phải bằng lòng sau khi nghe 2 sứ kể về sức mạnh quân sự của Đại Việt lúc ấy.

Phần nhận xét hiển thị trên trang

TƯỜNG THUẬT CUỘC ĐỐI THOẠI VỚI BỘ TRƯỞNG

ĐỐI THOẠI VỚI ÔNG BỘ TRƯỞNG 

Luật sư Luân Lê
8-12-2016

Sáng nay theo lịch, tôi và luật sư Trần Vũ Hải cùng sáu bà con đại diện ở Kỳ Anh, Hà Tĩnh đến trụ sở tiếp dân Bộ Tài nguyên và Môi trường để đối thoại với ông Bộ trưởng Trần Hồng Hà (có dại diện Bộ, UBND tỉnh Hà Tĩnh, huyện Kỳ Anh, xã Kỳ Lợi và báo chí đưa tin) về vấn đề khiếu nại, kiến nghị liên quan đến thảm hoạ Formosa gây ra vào tháng 4.2016 vừa qua.

Có vài vấn đề chính được thảo luận, trao đổi trong suốt 4 tiếng đồng hồ từ sáng cho tới hơn 12h trưa mới kết thúc.

Vấn đề mà luật sư Hải đặt ra là việc cấp phép xả thải cho Formosa không đúng luật theo Nghị định 201/2013/NĐ-CP (và Luật Tài nguyên nước 2012) vì đã không tham vấn cộng đồng nơi đặt ống xả thải, việc này đã được nêu rõ trong các đơn khiếu nại nhiều lần trước đây mà các luật sư chúng tôi đã gửi đi.

Vấn đề tiếp theo là hướng xử lý thế nào, có dừng hoạt động xả thải chờ xem xét giải quyết theo pháp luật hay không. Có thu hồi và huỷ bỏ giấy phép này không. Hiện nay Formosa vẫn xả thải và có đảm bảo được vấn đề an toàn môi trường không? Luật sư Hải có nói nếu không giải quyết được và hợp pháp thì bà con sẽ có các biện pháp pháp lý tiếp theo, kể cả việc kiện ra toà, mà như vậy thì ông Bộ trưởng phải trực tiếp tham gia vì Luật Tố tụng hành chính mới đã quy định như vậy (mà không được ủy quyền cho người khác).

Tôi thì nêu rõ hai vấn đề trọng tâm về hậu quả của thảm hoạ. Một là, tại sao lại chỉ bồi thường 4 tỉnh miền Trung và bồi thường trong vòng 06 tháng, vậy từ tháng thứ 7 trở đi thì thế nào, vì đến nay họ cũng không thể khai thác và mưu sinh được, và tiếp tục còn nằm trên bờ cho đến nhiều tháng sau đó nữa từ giờ. Những thiệt hại tiếp theo sau đó ai sẽ chịu trách nhiệm? Hai là, vì sao các hộ dân ở các vùng biển bị ảnh hưởng từ thảm hoạ như Nghệ An dù họ đi khởi kiện theo đúng luật lại không được thụ lý giải quyết. Quyền lợi của họ chính phủ sẽ giải quyết như thế nào? Tôi đề nghị cũng cấp các thoả thuận của chính phủ (hoặc Bộ TNMT) đã thương lượng với Formosa, kết luận điều tra nguyên nhân thảm hoạ, việc uỷ quyền của dân cho chính phủ trong việc đã đứng ra thương lượng để có căn cứ giải quyết các vấn đề và trách nhiệm phát sinh trong thảm hoạ này.

Các hộ dân nêu ra tình trạng về việc làm Âu thuyền dở dang, gây khó khăn cho hoạt động khai thác, thiếu an toàn, gây thiệt hại về người và tài sản cho ngư dân (khoảng 1.000 hộ dân khai thác trên một Âu thuyền, mà họ chỉ xây khi đang bầu cử, còn bầu cử xong là họ dời đi bỏ đấy không làm tiếp nữa). Việc tái định cư trong dự án Formosa vẫn còn nhiều bất cập lẫn bức xúc trong vấn đề bồi thường và giải phóng mặt bằng, cần xem xét lại. Việc học sinh, sinh viên tại các vùng ảnh hưởng bởi thảm hoạ được miễn học phí tại sao vẫn bị nhà trường yêu cầu nộp? Các hộ dân phản ánh gạo hỗ trợ có hiện tượng bị mốc hoặc nấu lên không để quá được 10 phút là không ăn được nữa. Họ cũng đề nghị chính phủ có cơ chế cho các lao động là trẻ em dưới 15 tuổi và người ngoài độ tuổi lao động, vì đây là những đối tượng đặc thù và nhạy cảm, khó khăn, không được học hành hay chăm sóc mà phải bươn chải kiếm sống. Các hộ dân nêu ra, việc Cua, Ghẹ, hải sản tầng đáy bị chết rất nhanh, khai thác đánh bắt từ đêm hôm trước về sáng hôm sau đã chết, trong khi bình thường thì phải tới 7-10 ngày mới chết, mà hải sản chết thì không thể nào bán được và nó cũng chứng minh là cá vẫn nhiễm độc tố.

Ông Bộ trưởng trả lời việc cấp phép là đúng trình tự luật của năm 1998 (lúc Formosa xin đầu tư dự án là năm 2008, thời điểm Luật Tài nguyên nước 1998 đang có hiệu lực), nên theo ông ấy (được tư vấn bởi bộ phận pháp chế, ông Cục trưởng Bẩy) thì Nghị định 201/2013/NĐ-CP là chưa được áp dụng. Tuy nhiên, sau khi trao đổi cởi mở và cương quyết, ông Trần Hồng Hà đề nghị một buổi làm việc riêng với các luật sư về vấn đề pháp lý và nếu ai sai phạm trong việc cấp phép xả thải cho Formosa thì sẽ xử lý theo luật định.

Ông Hà cũng tiếp tục trả lời rằng chính phủ sẽ có hỗ trợ giai đoạn sau bồi thường như hỗ trợ lãi suất vay ngân hàng, hỗ trợ chuyển đổi nghề, kinh phí đào tạo việc làm, hỗ trợ lãi suất vay để đầu tư đóng tàu cỡ lớn đánh bắt khơi xa,…và hy vọng bà con cùng thấu hiểu vì đất nước mình nghèo, những nhà đầu tư mang lại nhiều lợi ích và khiến cuộc sống của dân ở vùng này được tốt hơn, khang trang hơn. Và trong quá trình điều tra, đã đưa ra kết luận từ các chuyên gia Israel, Đức, Mỹ thì công nghệ của Formosa đang dùng là ở mức trung bình khá, chứ không phải lạc hậu hoặc có nguy cơ gây ô nhiễm. Việc xảy ra sự cố là trong quá trình vận hành thử, do lỗi của những công nhân vận hành.

Việc đóng Âu thuyền được ông ấy giao cho Hà Tĩnh làm và báo cáo phải xong trước quý I năm 2017. Việc học sinh, sinh viên vùng thảm hoạ được miễn học phí 100% trong vòng 2 năm. Việc tái định cư cũng được xem xét cùng với các điều kiện sống về cấp nước sạch sinh hoạt, điện, đều được ông Hà giao cho tỉnh Hà Tĩnh giải quyết và báo cáo, trả lời.

Những vấn đề khác nữa được trao đổi thẳng thắn, rõ ràng và cởi mở. Tuy rằng hai vấn đề mà tôi đặt câu hỏi thì ông Bộ trưởng gần như chưa có câu trả lời cụ thể và rõ ràng, và cũng chưa có phương án hữu ích nào được đưa ra. Và ông cũng nói có một số việc sẽ vượt quá thẩm quyền của ông, nên ông vẫn phải xin ý kiến của Phó thủ tướng thường trực hoặc chính phủ mới có câu trả lời cụ thể, nhưng ông hứa ông sẽ chịu trách nhiệm về mọi vấn đề trong sự việc của thảm hoạ này.

Cuối buổi đối thoại, tôi định chốt lại vấn đề pháp lý trong việc cấp phép cho Formosa xả thải trực tiếp ra nguồn nước, rằng, việc bộ phận tư vấn và pháp chế của ông ấy đang nắm không đúng và áp dụng sai luật trong vấn đề này. Nhưng bị luật sư Hải ngăn lại, vì trước đó ông Bộ trưởng có hẹn sẽ có cuộc trao đổi riêng với các luật sư cụ thể về vấn đề này, kể cả nếu cần thì mời đoàn luật sư độc lập cùng tham gia.

Ông ấy cung cấp số điện thoại và facebook để tiếp nhận các thông tin phản ánh công khai của người dân và hứa sẽ đảm bảo minh bạch, không để chìm lặng những kiến nghị hay các phản ánh của bà con tới Ông.

Ông Trần Hồng Hà vì bận nên giao Chánh văn phòng Bộ tiếp và mời cơm trưa các hộ dân lên đối thoại hôm nay. Tôi xin phép không đi cùng vì buổi chiều còn nhiều việc phải giải quyết nên đành mạn phép cáo lui.

____

Luật sư Trần Vũ Hải
8-12-2016

Về buổi làm việc với Bộ Trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường về Formosa : Ông Trần Hồng Hà nói, ông kiên quyết giải quyết vụ Formosa, không để Formosa tái diễn gây ra sự cố môi trường, vì đó là sinh mệnh chính trị của ông.

Sáng nay, tôi và luật sư Luân Lê cùng 6 ngư dân Kỳ Anh, Hà Tĩnh đã có buổi làm việc thẳng thắn với Bộ Trưởng Bộ TN và MT Trần Hồng Hà từ 8h30 đến 12h ( không nghỉ). Luật sư Lê Văn Luân có bản tóm tắt về buổi làm việc này trên FB của mình, mời các bạn tham khảo.

Tôi ấn tượng nhất việc ông THH tuyên bố giải quyết vấn đề Formosa là gắn liền sinh mệnh chính trị của ông. Sau buổi làm việc này, chúng tôi sẽ có những buổi làm việc tiếp theo với một số cán bộ cấp vụ, pháp chế của Bộ TN và MT về việc cấp phép nước xả thải cho Formosa, mà tôi khẳng định là sai luật, trên cơ sở thông tin từ chính Bộ TN và MT, nhưng cán bộ của bộ này lại không cho là như vậy.

Tạm thời tôi xin phép báo cáo các bạn như vậy! 

Phần nhận xét hiển thị trên trang